NGŨ HÀNH LÀ GÌ?

Ngũ hành là gì?

Phàm là người có tìm hiểu về phong thủy, kinh Dịch, tử vi thì ắt hẳn chúng ta đều biết đến ngũ hành sinh khắc. Màu xanh là hành mộc, màu đỏ là hành hỏa; thủy là nước, thổ là đất; hay như kim là phế, đại trường, v.v… Người xưa đem tất cả những sự vật, hiện tượng trong đời sống phân định thành ngũ hành, nó có tính ứng dụng rất cao, đặc biệt là trong Đông y. Cũng chính vì tính ứng dụng cao của nó nên gần như chúng ta mặc định nó là như vậy và rất ít khi nhận được câu trả lời 1 cách thỏa đáng khi đặt câu hỏi rốt cuộc ngũ hành là gì? Chúng là vật chất gì mà vừa làm nên màu sắc, vừa làm nên âm thanh, lại vừa làm vạn vật trong vũ trụ như vậy? Liệu cách chúng ta hiểu về ngũ hành đã thật sự đúng với bản chất thật sự của chúng hay chưa?

Trong vài thập niên gần đây, cùng với sự tiến bộ thần tốc của khoa học kĩ thuật, đặc biệt là trong khoa học lượng tử và AI những vấn đề về tâm linh và những hiện tượng thần bí dần được soi sáng, làm rõ. Vấn đề về ngũ hành cũng vậy, chúng ta cần dùng ánh sáng của khoa học nhận thức rõ chúng là gì.

Có rất nhiều tài liệu cho rằng ngũ hành là năm loại vật chất hoặc là năm thành tố cơ bản cấu thành nên vũ trụ. Nhưng chữ hành 行có nghĩa là đi, là vận hành, bản thân nó là động từ chứ không phải là danh từ. Ngay từ cái tên ngũ hành nó nói rõ nó là 5 dạng hình thức, 5 mô hình rung động chứ không phải là 5 loại vật chất như cách chúng ta thường hiểu. Nhận thức ngũ hành như vậy sẽ giúp chúng ta thoát khỏi cách giải thích máy móc từ thời xưa như kim loại đưa vô lửa sẽ bị tan thành nước nên hỏa khắc kim, kim sinh thủy. Theo logic ấy, ta đem loại thủy do kim sinh ra đó tưới vào cây thì loại thủy đó có sinh cho mộc được không? Ở phương Đông, khi truyền đạt kiến thức sẽ không dạy cụ thể như ở phương Tây mà truyền lại linh hồn, cái có thể khái quát, bao trùm hết vạn vật mà ta vẫn thường gọi là Đạo. Khi học về văn hóa phương Đông ta nên tư duy thật kĩ những ví dụ cụ thể nhằm khái quát lại vấn đề. Học một cái nhưng hiểu được muôn vạn cái. Bởi vậy, người xưa chú trọng việc thực hành, kiến thức thì chỉ có nhiêu đó. Khi ta hạ thủ công phu, nhất môn thâm nhập thì sẽ ngộ ra được đạo lý cao siêu của vạn sự vạn vật trên đời.

Tất cả những sự vật, hiện tượng trong vũ trụ như ta biết từ sóng ánh sáng, sóng âm thanh, mùi vị, cảm giác, suy nghĩ,… chúng đều là những rung động. Mà đã là rung động thì đều có tần số. Những sự vật, hiện tượng có tần số giống nhau sẽ cộng hưởng với nhau, một sự vật hiện tượng này động thì tất cả những sự vật hiện tượng có cùng tần số đều động theo. Cho nên người xưa mới có câu đồng thanh tương ứng đồng khí tương cầu. Hay khi người ta chỉ cần dựa vào những yếu tố sinh khắc ngũ hành của thời gian, không gian, sự vật, hiện tượng nhất định để dự đoán tương lai hay tình trạng của những sự vật hiện tượng ở những khoảng không gian và thời gian tương ứng.

Một vật có màu xanh là bởi nó được tạo từ những vật chất có tần số trùng với tần số của sóng ánh sáng xanh nên hấp thụ tất cả sóng ánh sáng khác mà chỉ phản xạ lại ánh sáng xanh. Mà sóng ánh sáng xanh đó là thuộc tần số hành mộc nên nó sẽ tác động (cộng hưởng) với tất cả những vật có tần số hành mộc xung quanh nó. Bởi vậy lý luận ngũ hành hỗ trợ mệnh trong phong thủy, tử vi là hoàn toàn có cơ sở.

Không chỉ có vật chất bên ngoài như ánh sáng, âm thanh, cảm giác mới tác động đến ngũ hành trong cơ thể của chúng ta mà ngay chính suy nghĩ, tình cảm của chúng ta cũng sẽ tạo nên những dao động với tần số ứng với ngũ hành và tác dụng ngược lại cơ thể và môi trường xung quanh quanh. Theo đông y thì khi ta vui sẽ tác động đến tim, tiểu trường; sợ hãi sẽ tác động tới thận, bàng quang; giận hờn sẽ tác động tới gan mật,… Có thí nghiệm cho thấy mỗi khi ta tức giận, mỗi hơi thở ra của ta có thể đầu độc chết một con chuột.

 Nhìn sự phát triển ngày càng thông minh, ngày càng có cách làm việc, tương tác giống con người hơn của AI giúp ta thấy được rất nhiều vấn đề. Ban đầu cơ thể chúng ta chỉ tiếp nhận thông tin bên ngoài một cách bình thường, khi nhìn hoa mai vàng thì biết là hoa mai vàng, Tết chỉ là Tết, bánh mứt chỉ là bánh mứt, sum họp gia đình chỉ là sum họp gia đình, vui chỉ là vui. Nhưng những thứ này lặp lại, trong tiềm thức của chúng ta bắt đầu gán ghép chúng lại với nhau và khi nhìn thấy mai vàng ta lại nghĩ đến ngày Tết, rồi lại nhớ nhà, lại thèm cảm giác sum họp gia đình và rồi cảm giác vui lâng lâng trong ngày Tết lại dâng lên trong ta mà chẳng cần phải gặp ngày Tết. Và rồi tiến thêm bước nữa, đôi khi không cần nhìn thấy hoa mai vàng mà chỉ cần thấy cây mai, hoa mai, màu vàng ta cũng có cùng cảm giác trên. Và ngược lại, đôi khi chỉ cần nghe đến từ Tết hay thậm chí không cần nghe từ Tết mà những lúc một mình những kí ức trong đầu dần hồi tưởng lại đến ngày Tết thì cảm giác của ngày Tết vẫn sẽ hiện về. Cho nên hoàn cảnh là yếu tố tác động đến tâm thức của chúng ta nhưng còn tác động như thế nào hoặc tác động được hay không là do tâm thức của chúng ta quyết định.

Để chứng minh cho luận điểm này, ta lấy một vài ví dụ như sau. A là người hợp với hành hỏa, đồng nghĩa với màu đỏ sẽ tác động tốt cho anh ta nhưng lúc nhỏ anh ta bị tai nạn đổ máu nhiều đến nỗi bị ám ảnh, mỗi lần nhìn thấy màu đỏ là sẽ dấy nên nỗi sợ hãi. Nên ngược lại tiếp xúc với màu đỏ lại không tốt cho anh ta. B là người Trung Quốc, rất thích màu đỏ và sợ màu trắng vì nó tượng trưng cho sự mất mát tang thương, mỗi lần thấy màu trắng đều gợi lên những điều không may mắn với anh ta. Nhưng anh ta lại hợp với kim màu trắng. Trong trường hợp này màu trắng cũng sẽ không có tác động tốt cho anh ta. Lại một ví dụ nữa, anh C là người mệnh hỏa kị thủy, nhưng từ nhỏ mỗi lần gặp màu lam đều trùng hợp với những lần may mắn của anh ta nên trong tiềm thức của anh ta cho rằng màu lam hành thủy là màu may mắn. Trong trường hợp này, sử dụng màu lam mới đem lại may mắn, tốt lành cho anh C.

Từ đó có thể thấy rằng sự tác động của môi trường bên ngoài và chúng ta có mối quan hệ nhân quả 2 chiều. Mà suy nghĩ là cái có thể kiểm soát và thay đổi được, hoàn cảnh là cái phụ thuộc tùy theo. Cho nên nói ý niệm trong tâm là nhân và hoàn cảnh xung quanh là hệ quả kéo theo của quá trình tác ý. Nói cách khác, ngũ hành hay hoàn cảnh xung quanh ta là do chính ta tạo ra và nó tác động ngược lại ta. Nếu nắm bắt được điều này thì hoàn cảnh xung quanh sẽ thay đổi theo ý ta muốn.

Bài viết khác: